Υπάρχει μια λεπτή γραμμή μεταξύ του άγχους και του στρες. Και τα δύο είναι συναισθηματικές αντιδράσεις, αλλά το στρες συνήθως προκαλείται από έναν εξωτερικό παράγοντα. Ο παράγοντας αυτός μπορεί να είναι βραχυπρόθεσμος, όπως μια προθεσμία εργασίας ή μια διαμάχη με ένα αγαπημένο πρόσωπο, ή μπορεί να είναι μακροπρόθεσμος, όπως η αδυναμία να εργαστεί κάποιος ή μια χρόνια νόσος. Οι άνθρωποι που βρίσκονται υπό στρες βιώνουν ψυχικά και σωματικά συμπτώματα, όπως θυμό, κόπωση, πόνοι στους μύες, προβλήματα στο πεπτικό σύστημα και δυσκολία στον ύπνο.
Το άγχος, από την άλλη πλευρά, ορίζεται από τις επίμονες, υπερβολικές ανησυχίες που δεν εξαφανίζονται ακόμα και όταν δεν υπάρχει κανένας παράγοντας. Το άγχος οδηγεί σε ένα σχεδόν ίδιο σύνολο συμπτωμάτων με το στρες: αϋπνία, δυσκολία στη συγκέντρωση, κόπωση, πόνος στους μύες.
Τόσο το στρες όσο και το άγχος ανταποκρίνονται θετικά σε παρόμοια μέτρα αντιμετώπισης. Η φυσική δραστηριότητα, η σωστή διατροφή και ο υγιής ύπνος αποτελούν μια καλή αφετηρία, αλλά υπάρχουν και άλλα μέτρα αντιμετώπισης.
Αν το στρες ή το άγχος σας δεν ανταποκρίνονται σε αυτές τις τεχνικές διαχείρισης ή αν νιώθετε ότι το στρες ή το άγχος επηρεάζουν την καθημερινότητά ή τη διάθεση σας, σκεφτείτε να μιλήσετε με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας που μπορεί να σας βοηθήσει να κατανοήσετε τι βιώνετε και να σας παρέχει επιπρόσθετα εργαλεία διαχείρισης. Για παράδειγμα, ένας ψυχολόγος μπορεί να σας βοηθήσει να καταλάβετε αν έχετε ένα διαταραγμένο άγχος. Οι διαταραχές του άγχους διαφέρουν από τα προσωρινά συναισθήματα άγχους ως προς τη σοβαρότητά τους και τη διάρκειά τους: το άγχος συνήθως διαρκεί μήνες και επηρεάζει αρνητικά τη διάθεση και τη λειτουργικότητα. Ορισμένες διαταραχές του άγχους, όπως η αγοραφοβία (ο φόβος των δημόσιων ή ανοιχτών χώρων), μπορεί να οδηγήσουν το άτομο στο να αποφεύγει ευχάριστες δραστηριότητες ή να δυσκολεύεται να διατηρήσει μια δουλειά.
Μία από τις πιο κοινές διαταραχές του άγχους είναι η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, η υπερβολική ανησυχία δηλαδή για πολλά ζητήματα στη ζωή του ατόμου. Για να διαγνωστεί κάποιος με γενικευμένη αγχώδη διαταραχή, θα πρέπει να εμφανίσει συγκεκριμένα συμπτώματα, όπως αδυναμία χαλάρωσης, ένταση, αίσθημα αδυναμίας και άλλα. Η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή συνοδεύεται επίσης από τα σωματικά συμπτώματα.
Ένας άλλος τύπος διαταραχής του άγχους είναι η διαταραχή πανικού, η οποία χαρακτηρίζεται από αιφνίδιες κρίσεις έντονου άγχους που μπορεί να κάνουν ένα άτομο να ιδρώνει, να αισθάνεται ζαλισμένο ή να "πνίγεται". Το άγχος μπορεί επίσης να εμφανιστεί ως ειδικές φοβίες (όπως ο φόβος της πτήσης) ή ως κοινωνικό άγχος, το οποίο χαρακτηρίζεται από έναν έντονο φόβο αναφορικά με κοινωνικές περιστάσεις.
Οι διαταραχές του άγχους μπορούν να αντιμετωπιστούν με ψυχοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή ή μια συνδυασμένη προσέγγιση των δύο. Ένας από τους πιο διαδεδομένες θεραπευτικές προσεγγίσεις είναι η γνωσιακή-συμπεριφοριστική θεραπεία, η οποία επικεντρώνεται στην αλλαγή ανεπιθύμητων τρόπων σκέψης που σχετίζονται με το άγχος. Μια άλλη δυνητική θεραπεία είναι η θεραπεία έκθεσης, που περιλαμβάνει την αντιμετώπιση των παραγόντων του άγχους με ασφαλή και ελεγχόμενο τρόπο, με σκοπό να διακόψει τον κύκλο του φόβου.
© Μαρία Εξαδάκτυλου, MSc Κλινική Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια. All Rights Reserved.